Mordy i okolice

 Stanisław Bareja nakręcił parę filmów o absurdach życia w PRL. Moim ulubionym fragmentem jest scena z „Poszukiwany, poszukiwana” (1972), w której obywatel, przedstawiany przez małżonkę jako dyrektor z zawodu, poprawia projekt ważnej zabudowy, decydując, że już istniejące jezioro przeniesie się w inne miejsce, a budynek postawi się „tu”. Następnego dnia w mieszkaniu p. dyrektora pojawia się księgowy i wręcza mu gruby plik banknotów tytułem honorarium za korekty w planie urbanistycznym.

PRL już dawno odeszła w niebyt, ale absurdy opisywane przez tego reżysera nadal mają się dobrze. Przykładem tego jest oddany ostatnio do użytku po modernizacji przystanek kolejowy Mordy Miasto. Zanim jednak przejdę do zobrazowania tego absurdu to najpierw trochę historii.

Mordy jako jedyna tej wielkości miejscowość w Polsce miały od 28 maja 1972 roku dwa przystanki kolejowe: Mordy Stacja Kolejowa i Mordy Miasto. Ten drugi przystanek bardzo przybliżył mieszkańców do kolei, (ok. 700 m z centrum), gdy do pierwszej stacji kolejowej było ok. 2 km. Na przystanku mieścił się budynek z poczekalnią i kasą biletową.

Budynek przystanku Mordy Miasto. Stan z 2005 roku. Źródło: https://www.bazakolejowa.pl/  autor: Marcin Kulinicz

Z Mordów kursowały pociągi do Hajnówki, Białegostoku, Czeremchy, Warszawy (popularna” Hajnówka”) i Siedlec.

W dniu 10.X.1983 r. oddany został do eksploatacji zelektryfikowany odcinek Siedlce-Mordy Stacja Kolejowa (19 km). Był to początkowy etap zmierzający do elektryfikacji całej linii Siedlce-Czeremcha (91 km), przewidzianej do realizacji w terminie późniejszym. (z "50 lat elektryfikacji PKP" WKiŁ, Warszawa 1989, s. 177.)  Niestety, po przemianach ustrojowych, w 1992 r. prac na tym odcinku zaprzestano. W 2013 roku zdemontowano trakcję elektryczną.

W 2008 roku rozebrano znajdujący się na przestanku budynek. Liczba połączeń kolejowych z roku na rok zmniejszała się. Malała, również z tego powodu) liczba pasażerów korzystających z przystanku: w roku 2019 było to dobowo 10-19 pasażerów.

Przystanek Mordy Miasto. Stan z 2010 roku. Źródło: https://www.bazakolejowa.pl/  autor: Janusz Jurzyk

W 2018 roku przystanek Mordy Miasto przeszedł gruntowną modernizację. Zainstalowano nowe wiaty, ławki, czytelne oznakowanie i tablice informacyjne. Przystanek został oświetlony nowoczesnymi lampami ledowymi. Odbudowano perony, które uzyskały długość 130 metrów.

Na przystanku zatrzymywały się (i zatrzymują nadal) składy o długości maksymalnej 42 metrów tzw. szynobusy. Przejściowo, bodajże w sezonie letnim 2021 roku zatrzymywał się na przystanku pociąg Warszawa – Białystok – Ełk – Olsztyn. (chodzi o dwa pociągi TLK, z których jeden ciągnie pięć (ma 140 metrów z lokomotywą), a drugi trzy wagony 90 metrów z lokomotywą). Są to połączenia dotowane o przeciętnej frekwencji). Obecnie żaden z tych pociągów nie zatrzymuje się na przystanku Mordy Miasto.

Przystanek Mordy Miasto. Stan z 2019 roku. Źródło: https://www.bazakolejowa.pl/ autor: Michał Sosnowski

W końcu 2022 roku rozpoczęto na przystanku prace modernizacyjne w ramach Rządowego Programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021-2025”. Szacunkowy koszt tych prac to 4 mln 580 tys. zł (wg Uchwały Rady Ministrów nr 132/2022 z dnia 15 czerwca 2022 r.). Informacje prasowe wymieniały kwotę 3.8 mln netto.. Polskie Linie Kolejowe zaplanowały tutaj ultra długi peron bo aż 250-metrowy. Taka długość jest wystarczająca do pociągu składającego się z 10 wagonów. Nawiasem mówiąc rok wcześniej zmodernizowano przystanek w pobliskich Niemojkach. Perony mają tam jednak „tylko” 200 metrów, mimo że dobowa obsługa pasażerów jest tutaj kilkakrotnie większa niż w Mordach (wynosiła w 2019 roku 50 – 99).

Przed rozpoczęciem prac remontowych zdemontowano prawie nowe wiaty, ławki, czytelne oznakowania i tablice informacyjne oraz ledowe lampy.

Po trwających pół roku pracach w końcu czerwca 2023 roku udostępniono podróżnym zmodernizowane perony, na których zainstalowano nowe wiaty, ławki, czytelne oznakowanie i tablice informacyjne. Wzdłuż peronów stanęły nowe lampy LED. Podwyższono perony, na których ułożono antypoślizgowe nawierzchnie i ścieżki naprowadzające. Przedłużono peron aż do ulicy Cmentarnej Dzięki temu chodniki i pochylnie umożliwiają dojście od strony ul. Cmentarnej oraz ul. 8 Dywizji Wojska Polskiego. Przystanek prezentuje się okazale i z miejsca stał się idealnym miejscem do przejażdżek rowerowych.

Wszystko więc jest O.K i jak zapewnia rzecznik prasowy PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w informacji do mediów „Pasażerowie wsiadają do pociągów bezpieczniej i wygodniej również na przystanku Mordy Miasto”. Skąd więc tytuł tego artykułu? Już wyjaśniam:

Nowe perony mają długość 250 metrów. Wiaty i ławki dla oczekujących pasażerów zamontowano dokładnie na obu końcach peronów i dzieli je odległość ok. 220-230 metrów. Szynobus ma ok. 40 metrów. Konia z rzędem pasażerowi, który wchodząc na perony wie w którym miejscu zatrzyma się szynobus: czy przy pierwszej czy przy drugiej wiacie czy może na środku?. Czy wchodząc od strony ulicy Cmentarnej pasażer może się schronić w pierwszej wiacie i tutaj oczekiwać na pociąg czy też musi powędrować do wiaty znajdującej się przy wejściu od strony ulicy 8 Dywizji. I to samo dotyczy pasażera wchodzącego na peron od strony ulicy 8 Dywizji.

I przykłady z życia: (relacja naocznego świadka) W czwartek przy pierwszej wiacie od strony ulicy Cmentarnej oczekuje dwoje starszych ludzi w kierunku na Czeremchę. W odleglej o ok. 230 metrów wiacie od strony ulicy 8 Dywizji na pociąg czekają również osoby. Wjeżdża pociąg, mija pierwszą wiatę i zatrzymuje się przy tej drugiej. Czekający przy pierwszej biegną tam, Są już w połowie peronu (ponad 100 metrów). Pociąg odjeżdża.

Niedziela 25 czerwca.(moja relacja): Oczekuję na pociąg Czeremcha-Siedlce o godz. 15.32 przy wiacie od strony ulicy Cmentarnej. Jest ze mną jeszcze jedna osoba. Dzień wcześniej otrzymuję informację od sąsiada wracającego z Siedlec, że pociągi zatrzymują się przy tej właśnie wiacie. Daleko na horyzoncie widać, że przy wiacie od strony ulicy 8 Dywizji też ktoś czeka. Czy na pociąg? Tego nie wiem. Wjeżdża szynobus. Zatrzymuje się przy pierwszej wiacie. Z ciężką torba, w klapkach, z -siątkami na karku biegnę w kierunku pociągu. Na szczęście maszynista mnie widzi i cierpliwie czeka. O stanie mojego oddechu i serca po przebiegnięciu tych 150 metrów przemilczę.

I inny obrazek: Na uwagę wsiadającego pasażera konduktor odpowiada: „Panie my już sami nie wiemy, gdzie mamy się zatrzymywać!

Chciałoby się zaprosić Pana Rzecznika Kolei na przystanek Mordy Miasto by „bezpieczniej i wygodniej” mógł wsiąść do pociągu.

A wystarczyło tylko trochę pomyśleć i zamontować obie wiaty dla pasażerów bliżej środka… No cóż rozum jest nadal w cenie.

Praking od ulicy Cmentarnej